2.el araba-araç alım-satımı nasıl yapılır? (adım adım anlatımıyla)

Herkes mutlaka bir gün hayalindeki ikinci el otomobili almak için uğraş verecektir. Son mevzuata göre araba alım satım işlemlerini sizin için derledik. İşlem artık NOTER lerde yapılıyor ve 3 adımdan oluşuyor.

Noter Öncesi yapılacak hazırlıklar

Motorlu Taşıtlar Vergisi ve Trafik Cezası Kontrolü
Aracın vergi ya da trafik cezası borcu bulunması satışına engel bir durumdur. Satışın yapılabilmesi için eskiden istenen MTV (Motorlu Taşıtlar Vergisi) İlişik Kesme Belgesine (Borcu Yoktur Yazısı) artık elektronik sistemde gerek bulunmamaktadır. Ancak Noterler satış işlemi sırasında sadece araca ait vergi borcunun olup olmadığını sistemden görebilirler. Borcun nereden kaynaklandığı ve tutarı konusunda bilgi sistem tarafından verilmediği için ayrıntılı bilgi vatandaşa verilemez. Bu sebeple; Trafik Ceza Sorgulama linkini tıklayarak aracın vergi ya da ceza borcu olup olmadığını nasıl kontrol edeceğinizi öğrenebilir ilgili linki tıklayarak sorgulamanızı gerçekleştirebilirsiniz. Araca ait vergi borcunun olması durumunda satışın hemen yapılabilmesi için ödemelerin, Gelir İdaresi Başkanlığının internet vergi dairesinden ya da elektronik ortamda işlem yapan anlaşmalı banka veya vergi dairelerinden yapılması işleminizi hızlandıracaktır.

Tuvturk Araç Muayene Sorgulama
Araç Muayenesinin olmaması satışa ve tescile engel bir durum değildir. Ancak satılan aracın muayenesinin bulunmaması durumunda, her türlü hukuki ve cezai sorumluluk alıcıya geçeceği için aracın muayenesinin olup olmadığını kontrol edilmelidir. Kontrol sorumluluğu alıcı ve satıcıya aittir. TÜVTURK sistemi ile yapılan muayeneleri Araç Muayene Sorgulama linkini tıklayarak sorgulama işleminin nasıl yapıldığını öğrenebilir ilgili linki tıklayarak sorgulama işlemini yapabilirsiniz. Bu sistem dışında yapılan muayeneleri ve faturalı araç alımlarında geçerli olan ilk muayene geçerlilik sürelerini aracın trafik belgesi üzerinden kontrol ediniz. Not: Trafikten çekmeli ve Yurtdışına çıkarma amaçlı satışı yapılan araçlarda muayene ve sigorta kontrolü zorunluluğu yoktur.

Zorunlu Trafik Sigortası Kontrolü
Zorunlu trafik sigortasının olmaması satışa ve tescile engel bir durum değildir. Ancak aracın sigortasının olmaması durumunda alıcı sigortasız aracı trafiğe çıkarmak ile ilgili her türlü hukuki ve cezai sorumluluğu üzerine almış olacaktır. Bu yüzden alıcı, aldığı aracın sigortasını sigorta poliçesi üzerinden ya da Zorunlu Trafik Sigortası Sorgulama linkini tıklayarak nasıl yapıldığını öğrenebilir ve ilgili linki tıklayarak kontrol edebilirsiniz. Satın alınan aracın eski Zorunlu Trafik Sigortası 10 gün geçerlidir. Alıcının, satın aldığı arac için 10 gün içerisinde zorunlu trafik sigortası yaptırması gerekmektedir. İstisnai bir durum olarak Trafikten çekmeli ve Yurtdışına çıkarma amaçlı yapılan satışlarda, aracın muayene ve sigorta kontrol zorunluluğu bulunmamaktadır.

Adres kayıt sisteminde sorgulama
1 Mayıs 2010 tarihinden itibaren hem araç satış sözleşmesinde kullanılacak adres hem de Tescil Belgesinin postalanacağı adres Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğünün Adres Kayıt Sisteminden elektronik ortamda alınacağından tarafların adreslerinin bu sistemde kayıtlı olması gerekmektedir. Bu yüzden; TC Kimlik No Doğrulama adresinden sisteme kayıtlı olup olmadığınızı kontrol etmelisiniz. Bunun nasıl yapıldığını öğrenmek için TC Kimlik ile Adres Doğrulama linkini tıklayınız. Adres sistemde kayıtlı değil ise ilçe nüfus müdürlüklerinden işletilmelidir.

arac-noter-satisi-icin-gereken-belgeler
Noter Satış Gerekli Belgelerin hazır edilmesi
Tescil Belgesi (Ruhsat) veya Tescile İlişkin Geçici Belge,Trafik Belgesi,T.C.Kimlik Numarası,Geçerli Kimlik Belgesi (Nüfus Cüzdanı, Ehliyet, Avukat Kimliği, Pasaport),İşlem Vekaleten yapılacak ise vekaletnameler,Firma için vergi numarası,Yabancılar için vergi numarası,Satış türlerine göre istenebilecek diğer belgeler,bazı durumlarda plaka

Noterde Yapılacak İşlemler

Noter Satış Gerekli Belgelerin Kontrolü
Gerekli tüm belgeler noter tarafından kontrol edilir, eksiklik ya da hata olması durumunda tamamlatılmak üzere taraflara bilgi verilir. Eksik belge ile işlem yapılamaz. Araç Noter Satış, devir, tescil için Gerekli Belgeler yukarıdadır.

Alıcı ve satıcıların kimlik ve hukuki ehliyetlerinin kontrolü
Alıcı ve satıcıların kimlikleri Kimlik Paylaşım Sisteminden sorgulanır. Hukuki ehliyetleri ise noterlik mevzuatı gereği sorgulanarak işleme devam kararı noter yetkilisi veya noter tarafından verilir.

Aracın satış devir ve tesciline engel bir durumu olup olmadığının kontrolü
Verilen bilgilere göre araç sicil bilgilerine elektronik ortamda ulaşılarak satış, devir ve tesciline engel bir durum olup olmadığı noter yetkilisi tarafından kontrol edilir. Sorun olması durumunda satıcı ya da alıcı ilgili birimlere yönlendirilir. Bilgi güvenliği ve mahrumiyeti açısından sorgulama için plaka haricinde araç tescil belgesine de ihtiyaç vardır. Her türlü araç sorgulaması elektronik olarak kayıt altına alındığından satış ve devir amacı dışına sorgulama yapılamaz. Bu yüzden bilgi almak amaçlı noterliklerde işlem yaptırılamaz.

Satış sözleşmesinin hazırlanması
Kontrollerin ardından satış ve devir sözleşmesi noter yetkilisi tarafından elektronik ortamdaki bilgiler esas alınarak hazırlanır. Araç bilgilerine, Kimlik Paylaşım Sistemi bilgilerine, Adres Kayıt Sistemi bilgilerine noter tarafından müdahale imkanı yoktur. Sözleşme üç nüsha halinde hazırlanır.

Tarafların ve noterin sözleşmeyi imzalaması
Sözleşme taraflarca okunarak imzalanır. Ardından noter tarafından imzalanarak satış işlemine geçirilir.

Araç Satışının ve aynı anda tescil işleminin yapılması
Satışın tamamlanabilmesi sözleşmeye ait tüm bilgilerin elektronik ortamda sicile gönderilmesi ve satışa engel bir durumun elektronik olarak kontrolünün yapılmasına gerek vardır. Bu nedenle hazırlanan sözleşme ile birlikte noterliklerde bulunan vezneye gelinir. Yapılan işlemin vergi, harç, belge ücretleri ve noter ücreti hesaplanarak alınır, hemen ardından elektronik ortamda satış onayı alınarak tahsilat makbuzu kesilir ve sicile bildirim yapılır. Bu aşamada elektronik ortamda yeni sahipler adına tescil işlemi yapılmış olur. Bu işlem sırasında alışılagelmiş noterlik işlemlerinden farklı olarak işlem birkaç dakika sürebilir. Çünkü bu süre içerisinde hem sözleşme bilgileri gönderilmiş, hem satılabilirlik kontrolü yapılmış, hem satış onayı alınmış, hem sicile yeni tescil işlemi yapılmış, hem hesaplama işlemi yapılmış hem de ilgili kurumlara gerekli bildirimler yapılmıştır. Bu sayede noterden çıktıktan sonra ilgili Trafik Tescil bürosuna gitmenize gerek yoktur. Elektronik ortamda kesinti yaşanması durumunda bir süre sonra bu işlemler tekrarlanarak denenebilir. Elektronik ortam dışında satış söz konusu olmadığında iletişimin sağlanamadığı durumlarda satış yapılamaz.

Yeni sahipler adına düzenlenmiş tescile ilişkin geçici belgenin düzenlenmesi
1 Mayıs 2010 tarihinden itibaren yapılan satışlarda Trafik Tescil bürolarına gidilmeyeceğinden işleme ait tescil belgeleri daha sonradan adrese postalanacaktır. Bu yüzden satış ve sicili takiben bir (1) ay geçerli olacak olan Tescile İlişkin Geçici Belge işlemin yapıldığı noter yetkilisi tarafından iki nüsha şeklinde A4 kağıdına düzenlenerek noter ve alıcı tarafından imzalanır. Nüshalardan biri noterlikte muhafaza edilmek üzere dosyasına konur, diğeri ise alıcıya teslim edilir. Alıcıların birden fazla olması durumunda ek nüsha verilmez, ancak ilgililerin istemesi halinde geciçi tescil belgesinin örneği ‘Örnek Onay Ücreti’ ödenerek alınabilir. Bu belge bir ay boyunca tescil belgesi yerine kullanılabilir.

Gerekli belgelerin alınması
Her türlü satış ve devir işleminde eski tescil belgesi noter tarafından alınarak iptal edilir. Ayrıca gerekli durumlarda Trafik belgesinin iptali, araç plakasının imhası yapılır.
İşleme dayanak olan vekaletname, imza sirküleri, tahsis belgesi gibi belgelerin örnekleri alınarak işleme eklenir.

Varsa seferberlik görev emrinin alıcıya tebliğ edilmesi
Satılan aracın üzerinde kayıtlı sefer görev emri bulunması durumunda satıcının bu belgeyi de göstermesi zorunludur. Bu durumda sefer görev emri noter tarafından alıcıya tebliğ edilerek bir örneği noterliğin bulunduğu ildeki İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü’ne noter tarafından posta ile gönderilecektir. Bu durumdaki satış işlemlerinde posta ücreti de tahsil edilecektir.

Noterde Araç Satış Sonrası Yapılacaklar

Tescil Belgelerini Teslim Alma
Yeni alıcı 15 gün içinde ilgili Tescil Bürosundan (Tescile ilişkin geçici belgede belirtilmiştir) Tescil Belgesini elden alabilir.
Alıcı 15 gün içerisinde almaz ise Tescil Belgesi Adres Kayıt Sisteminde kayıtlı adresine Emniyet Genel Müdürlüğü veya Emniyet Genel Müdürlüğü’nün yetkilendirdiği kurum tarafından otomatik olarak postalanır.

Zorunlu Trafik Sigortası
Yeni alıcı 10 gün içinde satın aldığı araca ait Zorunlu Trafik Sigortasını yaptırmak zorundadır.